Het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) schrijft voor dat het programmaplan in de begroting een overzicht van algemene dekkingsmiddelen bevat.
Overzicht algemene dekkingsmiddelen
In de tabel hieronder worden meerjarig de baten en lasten gepresenteerd naar verantwoordingscategorieën.
Overzicht van baten en lasten concern | Realisatie 2023 | Begroting 2024 | Begroting 2025 | Raming 2026 | Raming 2027 | Raming 2028 | |
Baten exclusief reserves | 4.410.143 | 4.671.200 | 4.729.964 | 4.568.336 | 4.530.413 | 4.535.358 | |
Bijdragen rijk en medeoverheden | 3.107.867 | 3.298.930 | 3.305.534 | 3.155.899 | 3.097.589 | 3.089.552 | |
Belastingen | 444.332 | 470.492 | 490.851 | 495.449 | 500.256 | 504.686 | |
Dividenden | 96.610 | 111.334 | 108.067 | 111.809 | 116.109 | 118.009 | |
Financieringsbaten | 6.191 | 4.043 | 1.894 | 1.598 | 1.514 | 1.448 | |
Overige opbrengsten derden | 762.084 | 772.538 | 820.392 | 798.459 | 808.922 | 815.760 | |
Overige baten | -6.940 | 13.863 | 3.226 | 5.121 | 6.023 | 5.903 | |
Lasten exclusief reserves | 4.544.543 | 4.828.310 | 4.775.541 | 4.491.569 | 4.376.323 | 4.337.478 | |
Apparaatslasten | 1.386.756 | 1.488.008 | 1.498.578 | 1.432.363 | 1.421.729 | 1.416.374 | |
Inhuur | 133.752 | 99.840 | 80.446 | 78.707 | 78.202 | 75.634 | |
Overige apparaatslasten | 36.957 | 32.585 | 35.603 | 34.819 | 34.824 | 34.695 | |
Personeel | 1.216.047 | 1.355.583 | 1.382.528 | 1.318.837 | 1.308.702 | 1.306.045 | |
Overige verrekeningen | -89.345 | -141.592 | -152.683 | -151.726 | -151.708 | -152.415 | |
Overige verrekeningen | -89.345 | -141.592 | -152.683 | -151.726 | -151.708 | -152.415 | |
Programmalasten | 3.247.132 | 3.481.894 | 3.429.647 | 3.210.932 | 3.106.302 | 3.073.519 | |
Financieringslasten | 15.375 | 27.680 | 50.558 | 68.350 | 77.051 | 77.456 | |
Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 896.801 | 1.123.090 | 1.025.245 | 886.576 | 832.806 | 809.432 | |
Kapitaallasten | 153.567 | 140.267 | 168.430 | 168.030 | 177.175 | 185.617 | |
Overige programmalasten | 60.473 | 89.141 | 74.533 | 74.870 | 75.522 | 76.265 | |
Salariskosten WSW en WIW | 52.748 | 63.760 | 58.150 | 55.604 | 53.517 | 52.014 | |
Sociale uitkeringen | 1.164.815 | 1.041.245 | 1.050.883 | 998.937 | 998.185 | 999.569 | |
Subsidies en inkomensoverdrachten | 903.354 | 996.711 | 1.001.848 | 958.564 | 892.045 | 873.165 | |
Saldo voor vpb en reserveringen | -134.400 | -157.110 | -45.577 | 76.766 | 154.090 | 197.880 | |
Vennootschapsbelasting | 28.041 | 3.521 | 4.048 | 3.091 | 4.143 | 4.143 | |
Saldo voor reserveringen | -162.441 | -160.631 | -49.625 | 73.676 | 149.947 | 193.736 | |
Reserves | 121.161 | 160.631 | 49.625 | -73.676 | -149.947 | -193.736 | |
Onttrekking reserves | 410.571 | 424.022 | 229.529 | 141.470 | 85.430 | 63.609 | |
Toevoeging reserves | 355.826 | 294.668 | 183.547 | 216.551 | 235.377 | 257.345 | |
Vrijval reserves | 66.416 | 31.278 | 3.643 | 1.405 | 0 | 0 | |
Saldo | -41.280 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
In dit overzicht worden de incidentele baten en lasten weergegeven waaruit het structurele begrotingssaldo wordt afgeleid. Dit geeft inzicht in de mate waarin de structurele lasten inclusief de structurele toevoegingen aan reserves gedekt zijn door structurele baten inclusief structurele onttrekkingen aan reserves. Volgens de Gemeentewet en Provinciewet dient in het belang van de horizontale verantwoording en het verticale toezicht er sprake te zijn van een structureel en reëel evenwicht. Met het begrip “structureel evenwicht” wordt nadrukkelijker bedoeld dat in de begroting structurele lasten gedekt worden door structurele baten. De term “reëel” heeft betrekking op de mate van realiteit van de (meerjaren)ramingen.
De paragraaf financiële kengetallen bevat een inhoudelijke toelichting op het meerjarig exploitatiesaldo.
Incidentele baten en lasten | Begroting 2025 | Raming 2026 | Raming 2027 | Raming 2028 | |
Totaal baten | 4.729.964 | 4.568.336 | 4.530.413 | 4.535.358 | |
Structureel | 4.460.307 | 4.336.899 | 4.311.921 | 4.317.871 | |
Incidentele baten | 269.657 | 231.437 | 218.492 | 217.487 | |
Algemene middelen | 80.614 | 79.069 | 78.430 | 77.425 | |
Decentralisatie-uitkeringen | 80.614 | 79.069 | 78.430 | 77.425 | |
Armoede, schuldhulpverlening, integratie en samenleving | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele baten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Beheer van de stad | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele baten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Belastingen | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele baten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Bestaande stad | 47.281 | 4.385 | 2.040 | 2.040 | |
Verkoopopbrengsten vastgoedobjecten | 47.281 | 4.385 | 2.040 | 2.040 | |
Bestuur | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele baten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Cultuur | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele baten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Dienstverlening | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele baten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Economische ontwikkeling | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele baten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Energietransitie | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele baten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Onderwijs | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele baten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Overhead | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele baten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Sport en recreatie | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele baten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Stedelijke ontwikkeling | 94.083 | 89.867 | 79.868 | 79.868 | |
A16 Rotterdam | 4.000 | 0 | 0 | 0 | |
Baten grondexploitaties | 88.300 | 86.300 | 75.800 | 75.300 | |
Stornering grondexploitaties | 1.783 | 3.567 | 4.068 | 4.568 | |
Veilig | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele baten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Volksgezondheid | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele baten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Werk en inkomen | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele baten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Zorg, welzijn en wijkteams | 47.679 | 58.116 | 58.154 | 58.154 | |
Extra Rijksbijdrage Stelpost lobby Wmo | 36.881 | 58.116 | 58.154 | 58.154 | |
Toeslagen010 | 10.798 | 0 | 0 | 0 | |
Diverse programma's | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Vrijval voorzieningen | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Totaal lasten | 4.779.589 | 4.494.660 | 4.380.466 | 4.341.621 | |
Structureel | 4.560.269 | 4.313.401 | 4.211.691 | 4.177.178 | |
Incidentele lasten | 219.320 | 181.259 | 168.775 | 164.443 | |
Algemene middelen | 80.614 | 79.069 | 78.430 | 77.425 | |
Decentralisatie-uitkeringen | 80.614 | 79.069 | 78.430 | 77.425 | |
Armoede, schuldhulpverlening, integratie en samenleving | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele lasten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Beheer van de stad | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele lasten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Belastingen | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele lasten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Bestaande stad | 22.418 | 1.876 | 1.142 | 1.142 | |
Boekwaarde verkoop Vastgoedobjecten | 19.036 | 1.734 | 1.000 | 1.000 | |
Verkoopkosten Vastgoedobjecten | 3.382 | 142 | 142 | 142 | |
Bestuur | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele lasten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Cultuur | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele lasten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Dienstverlening | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele lasten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Economische ontwikkeling | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele lasten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Energietransitie | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele lasten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Onderwijs | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele lasten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Overhead | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele lasten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Sport en recreatie | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele lasten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Stedelijke ontwikkeling | 90.083 | 89.867 | 79.868 | 79.868 | |
Lasten grondexploitaties | 90.083 | 89.867 | 79.868 | 79.868 | |
Veilig | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele lasten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Volksgezondheid | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele lasten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Werk en inkomen | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Geen incidentele lasten voor dit programma | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Zorg, welzijn en wijkteams | 10.798 | 0 | 0 | 0 | |
Toeslagen010 | 10.798 | 0 | 0 | 0 | |
Diverse programma's | 15.407 | 10.447 | 9.334 | 6.007 | |
Out of pocket uitgaven voor investeringen | 15.407 | 10.447 | 9.334 | 6.007 | |
Onttrekking en vrijval reserves | 233.172 | 142.875 | 85.430 | 63.609 | |
Structureel | 16.894 | 17.984 | 17.438 | 16.942 | |
Incidenteel | 216.278 | 124.891 | 67.992 | 46.667 | |
Toevoeging aan reserves | 183.547 | 216.551 | 235.377 | 257.345 | |
Structureel | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Incidenteel | 183.547 | 216.551 | 235.377 | 257.345 | |
Saldo na reserveringen | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Totale incidentele baten | 485.935 | 356.328 | 286.484 | 264.154 | |
Totale incidentele lasten | 402.867 | 397.810 | 404.152 | 421.788 | |
Structurele begrotingssaldo | -83.068 | 41.482 | 117.667 | 157.634 | |
Structurele begrotingssaldo in % van baten excl. onttrekkingen reserves | -1,8% | 0,9% | 2,6% | 3,5% |
Toelichting incidentele baten en lasten
Om vast te stellen welke posten in de begroting als incidenteel aangemerkt moeten worden, zijn baten en lasten beoordeeld aan de hand van landelijke regelgeving en afspraken. Het algemene uitgangspunt bij de beoordeling is dat, omdat de gemeente overwegend structurele taken uitvoert, structurele baten en lasten de regel zijn en incidentele baten en lasten uitzonderingen zijn.
De aard van een begrotingspost is een dominant criterium en een belangrijkere indicatie dan de duur van de post. Alleen als er sprake is van een duidelijke en onvoorwaardelijke einddatum wordt een post als incidenteel aangemerkt. Naast deze algemene uitgangspunten zijn er posten, die op grond van hun aard als incidenteel worden behandeld. De belangrijkste zijn:
De programma’s zijn zo opgesteld dat de sturing door de raad, het college en de organisatie op elkaar aansluiten. Gevolg hiervan is dat clusteroverhead (leidinggevenden en hun ondersteuning in het primaire proces) onderdeel is van de lasten van de programma’s. Dit wijkt af van de landelijke voorschriften in het Besluit Begroting en Verantwoording gemeenten (BBV). Volgens het BBV moet clusteroverhead, als onderdeel van het totaal aan overhead, apart van de programma’s worden gepresenteerd.
In de tabel hieronder zijn, per programma, de baten en lasten overeenkomstig de voorschriften van het BBV opgenomen. De verschillen ten opzichte van de baten en lasten in de begrotingsprogramma’s zijn opgenomen in de tabel Clusteroverhead, die daaronder staat.
De voor 2025 begrote kosten voor overhead zijn in onderstaande tabel te vinden bij het programma Overhead. De financiële cijfers van dit programma Overhead zijn in overeenstemming met het BBV en komen (excl. reserves) overeen met het BBV-taakveld 0.4 Overhead. Het totaal van de begrote overheadlasten (incl. reserves) voor 2025 is € 560 mln en bestaat uit twee delen:
Overzicht van baten en lasten programma conform BBV | Begroting 2024 | Begroting 2025 | Raming 2026 | Raming 2027 | Raming 2028 | |
Algemene middelen | ||||||
Baten exclusief reserves | 2.437.645 | 2.463.972 | 2.420.271 | 2.428.211 | 2.424.691 | |
Lasten exclusief reserves | 37.330 | 13.878 | -37.002 | -46.458 | -43.247 | |
Toevoeging reserves | -204.235 | -136.897 | -178.093 | -228.200 | -252.428 | |
Onttrekking reserves | 170.517 | 93.706 | 55.112 | 47.458 | 46.047 | |
Vrijval reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo Algemene middelen | 2.441.256 | 2.434.660 | 2.260.287 | 2.201.011 | 2.175.062 | |
Armoede, schuldhulpverlening, inburgering en samenleving | ||||||
Baten exclusief reserves | 105.803 | 99.567 | 18.771 | 18.946 | 18.946 | |
Lasten exclusief reserves | -234.633 | -227.465 | -135.889 | -121.929 | -122.047 | |
Toevoeging reserves | -4.349 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Onttrekking reserves | 14.659 | 10.490 | 4.922 | 1.500 | 1.500 | |
Vrijval reserves | 3.330 | 1.130 | 1.130 | 0 | 0 | |
Saldo Armoede, schuldhulpverlening, inburgering en samenleving | -115.191 | -116.279 | -111.067 | -101.483 | -101.601 | |
Beheer van de stad | ||||||
Baten exclusief reserves | 305.233 | 313.625 | 315.289 | 316.924 | 318.769 | |
Lasten exclusief reserves | -514.533 | -507.251 | -513.481 | -518.139 | -523.366 | |
Vennootschapsbelasting | -868 | -898 | -898 | -898 | -898 | |
Toevoeging reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Onttrekking reserves | 9.750 | 6.114 | 5.035 | 0 | 0 | |
Vrijval reserves | 100 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo Beheer van de stad | -200.317 | -188.410 | -194.054 | -202.112 | -205.494 | |
Belastingen | ||||||
Baten exclusief reserves | 391.198 | 404.371 | 407.985 | 411.928 | 415.599 | |
Lasten exclusief reserves | -16.078 | -19.316 | -15.803 | -15.814 | -14.045 | |
Toevoeging reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Onttrekking reserves | 2.620 | 7.706 | 4.180 | 1.179 | 0 | |
Vrijval reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo Belastingen | 377.740 | 392.761 | 396.363 | 397.294 | 401.554 | |
Bestaande stad | ||||||
Baten exclusief reserves | 151.067 | 148.407 | 117.406 | 122.189 | 122.189 | |
Lasten exclusief reserves | -185.711 | -172.856 | -143.640 | -151.699 | -142.513 | |
Vennootschapsbelasting | -2.653 | -3.151 | -2.193 | -3.246 | -3.246 | |
Toevoeging reserves | -3.700 | -3.700 | -3.700 | -200 | -200 | |
Onttrekking reserves | 32.267 | 21.949 | 16.049 | 15.506 | 5.339 | |
Vrijval reserves | 707 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo Bestaande stad | -8.023 | -9.350 | -16.079 | -17.449 | -18.432 | |
Bestuur | ||||||
Baten exclusief reserves | 2.134 | 1.830 | 1.830 | 1.830 | 1.830 | |
Lasten exclusief reserves | -26.312 | -23.664 | -23.566 | -23.610 | -23.063 | |
Toevoeging reserves | -130 | -130 | -130 | -130 | -130 | |
Onttrekking reserves | 295 | 20 | 20 | 130 | 130 | |
Vrijval reserves | 500 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo Bestuur | -23.513 | -21.944 | -21.846 | -21.780 | -21.234 | |
Cultuur | ||||||
Baten exclusief reserves | 4.305 | 947 | 947 | 357 | 357 | |
Lasten exclusief reserves | -171.331 | -171.159 | -167.337 | -166.747 | -168.807 | |
Onttrekking reserves | 1.918 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Vrijval reserves | 2.711 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo Cultuur | -162.397 | -170.212 | -166.390 | -166.390 | -168.450 | |
Dienstverlening | ||||||
Baten exclusief reserves | 18.804 | 19.116 | 20.000 | 19.900 | 19.900 | |
Lasten exclusief reserves | -96.343 | -93.718 | -95.595 | -93.197 | -92.350 | |
Toevoeging reserves | -1.477 | -1.477 | -1.477 | -1.477 | -1.477 | |
Onttrekking reserves | 2.392 | 1.699 | 1.699 | 1.699 | 1.699 | |
Vrijval reserves | 689 | 313 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo Dienstverlening | -75.936 | -74.068 | -75.373 | -73.075 | -72.228 | |
Economische ontwikkeling | ||||||
Baten exclusief reserves | 6.949 | 4.841 | 5.448 | 5.455 | 4.905 | |
Lasten exclusief reserves | -34.606 | -36.175 | -35.486 | -30.987 | -30.559 | |
Toevoeging reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Onttrekking reserves | 3.086 | 3.600 | 3.238 | 105 | 28 | |
Vrijval reserves | 487 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo Economische ontwikkeling | -24.084 | -27.734 | -26.800 | -25.426 | -25.626 | |
Energietransitie | ||||||
Baten exclusief reserves | 35.760 | 32.437 | 36.568 | 16.162 | 16.162 | |
Lasten exclusief reserves | -63.564 | -53.894 | -36.856 | -23.007 | -21.662 | |
Toevoeging reserves | -18.389 | -12.000 | -18.370 | 0 | 0 | |
Onttrekking reserves | 24.533 | 16.498 | 13.665 | 1.685 | 350 | |
Vrijval reserves | 5.440 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo Energietransitie | -16.220 | -16.959 | -4.994 | -5.161 | -5.150 | |
Onderwijs | ||||||
Baten exclusief reserves | 92.364 | 87.506 | 66.126 | 58.154 | 58.154 | |
Lasten exclusief reserves | -243.958 | -233.779 | -216.505 | -217.240 | -207.841 | |
Onttrekking reserves | 2.266 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Vrijval reserves | 281 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo Onderwijs | -149.047 | -146.272 | -150.379 | -159.086 | -149.687 | |
Overhead | ||||||
Baten exclusief reserves | 13.468 | 7.448 | 7.016 | 7.018 | 7.018 | |
Lasten exclusief reserves | -568.875 | -567.369 | -537.775 | -535.378 | -533.354 | |
Toevoeging reserves | -4.951 | -550 | -1.670 | -2.260 | 0 | |
Onttrekking reserves | 7.692 | 5.411 | 2.610 | 2.260 | 0 | |
Vrijval reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo Overhead | -552.666 | -555.060 | -529.819 | -528.360 | -526.336 | |
Sport en recreatie | ||||||
Baten exclusief reserves | 7.428 | 4.303 | 664 | 664 | 664 | |
Lasten exclusief reserves | -111.419 | -105.329 | -99.768 | -98.966 | -98.450 | |
Toevoeging reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Onttrekking reserves | 2.666 | 606 | 575 | 160 | 160 | |
Vrijval reserves | 71 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo Sport en recreatie | -101.254 | -100.419 | -98.529 | -98.142 | -97.626 | |
Stedelijke ontwikkeling | ||||||
Baten exclusief reserves | 358.611 | 396.836 | 410.885 | 406.670 | 411.486 | |
Lasten exclusief reserves | -392.652 | -377.495 | -364.974 | -341.684 | -336.228 | |
Toevoeging reserves | -10.565 | -6.610 | -3.110 | -3.110 | -3.110 | |
Onttrekking reserves | 62.321 | 35.853 | 22.262 | 13.711 | 8.320 | |
Vrijval reserves | 16.263 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo Stedelijke ontwikkeling | 33.978 | 48.583 | 65.064 | 75.586 | 80.468 | |
Veilig | ||||||
Baten exclusief reserves | 28.957 | 21.956 | 21.871 | 21.596 | 21.596 | |
Lasten exclusief reserves | -207.330 | -213.222 | -211.298 | -209.295 | -208.288 | |
Onttrekking reserves | 470 | 328 | 0 | 0 | 0 | |
Vrijval reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo Veilig | -177.904 | -190.938 | -189.426 | -187.699 | -186.691 | |
Volksgezondheid | ||||||
Baten exclusief reserves | 34.778 | 22.702 | 20.842 | 17.881 | 17.881 | |
Lasten exclusief reserves | -69.813 | -56.365 | -54.342 | -51.459 | -51.459 | |
Onttrekking reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo Volksgezondheid | -35.035 | -33.662 | -33.500 | -33.578 | -33.578 | |
Werk en inkomen | ||||||
Baten exclusief reserves | 570.227 | 584.841 | 555.925 | 555.143 | 553.826 | |
Lasten exclusief reserves | -832.788 | -813.480 | -759.654 | -752.038 | -747.951 | |
Toevoeging reserves | -33.571 | -12.183 | 0 | 0 | 0 | |
Onttrekking reserves | 49.547 | 14.526 | 865 | 37 | 37 | |
Vrijval reserves | 700 | 2.200 | 275 | 0 | 0 | |
Saldo Werk en inkomen | -245.885 | -224.095 | -202.589 | -196.858 | -194.088 | |
Zorg, welzijn en wijkteams | ||||||
Baten exclusief reserves | 106.470 | 115.257 | 140.490 | 121.385 | 121.385 | |
Lasten exclusief reserves | -1.095.695 | -1.116.882 | -1.042.597 | -978.677 | -972.248 | |
Toevoeging reserves | -13.300 | -10.000 | -10.000 | 0 | 0 | |
Onttrekking reserves | 37.024 | 11.021 | 11.239 | 0 | 0 | |
Vrijval reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo Zorg, welzijn en wijkteams | -965.500 | -1.000.604 | -900.869 | -857.293 | -850.863 | |
Totaal | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
De clusteroverhead zijn de lasten voor leidinggevenden en hun ondersteuning in het primaire proces. Zoals toegelicht onder “Baten en lasten cf. BBV” zijn deze lasten opgenomen onder de programma’s. Clusteroverhead vormt het verschil tussen de lasten, die in de begroting onder de programma's staan en de lasten, die in bovenstaand overzicht van baten en lasten overeenkomstig het BBV onder de programma's worden staan. Onderstaande tabel geeft per programma aan, hoeveel de overheadlasten van het programma zijn. Overheadlasten die aan investeringsprojecten en grondexploitaties worden toegerekend verlagen de overheadlasten van een programma. Dit veroorzaakt een negatief saldo aan clusteroverhead bij Stedelijke ontwikkeling vanwege de vele uren die op projecten worden geschreven.
Clusteroverhead per programma | Begroting 2024 | Begroting 2025 | Raming 2026 | Raming 2027 | Raming 2028 | |
Algemene middelen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Armoede, schuldhulpverlening, inburgering en samenleving | 4.790 | 4.381 | 3.522 | 3.503 | 3.503 | |
Beheer van de stad | 18.971 | 17.203 | 14.934 | 14.933 | 14.932 | |
Belastingen | 2.567 | 2.267 | 2.234 | 2.154 | 2.154 | |
Bestaande stad | 4.377 | 4.288 | 4.272 | 4.272 | 4.272 | |
Bestuur | 688 | 620 | 607 | 623 | 620 | |
Cultuur | 908 | 773 | 614 | 614 | 614 | |
Dienstverlening | 6.702 | 7.800 | 7.677 | 7.690 | 7.678 | |
Economische ontwikkeling | 3.039 | 3.312 | 3.308 | 3.308 | 3.308 | |
Energietransitie | 5.747 | 5.787 | 5.721 | 5.721 | 5.721 | |
Onderwijs | 3.271 | 3.189 | 2.821 | 2.760 | 2.760 | |
Sport en recreatie | 1.217 | 1.102 | 914 | 914 | 914 | |
Stedelijke ontwikkeling | -15.979 | -17.364 | -18.424 | -18.419 | -18.645 | |
Veilig | 10.749 | 10.110 | 10.037 | 10.034 | 10.034 | |
Volksgezondheid | 3.386 | 3.246 | 3.153 | 3.152 | 3.152 | |
Werk en inkomen | 32.452 | 31.614 | 29.771 | 29.777 | 29.777 | |
Zorg, welzijn en wijkteams | 17.036 | 15.917 | 13.970 | 13.912 | 13.857 | |
Totaal Clusteroverhead | 99.922 | 94.244 | 85.129 | 84.947 | 84.651 |
In de tabel hieronder worden de baten, lasten en reservemutaties per programma gepresenteerd.
2024
Programma incl. reserves voor 2024 | Baten | Lasten | Toevoeging reserves | Onttrekking reserves | Vrijval reserves | Saldo |
Algemene middelen | 2.437.645 | - 37.330 | 204.235 | 170.517 | 0 | 2.441.256 |
Armoede, schuldhulpverlening, inburgering en samenleving | 105.803 | 239.423 | 4.349 | 14.659 | 3.330 | - 119.981 |
Beheer van de stad | 305.233 | 534.372 | 0 | 9.750 | 100 | - 219.289 |
Belastingen | 391.198 | 18.646 | 0 | 2.620 | 0 | 375.172 |
Bestaande stad | 151.067 | 192.741 | 3.700 | 32.267 | 707 | - 12.400 |
Bestuur | 2.134 | 27.000 | 130 | 295 | 500 | - 24.201 |
Cultuur | 4.305 | 172.239 | 0 | 1.918 | 2.711 | - 163.306 |
Dienstverlening | 18.804 | 103.046 | 1.477 | 2.392 | 689 | - 82.638 |
Economische ontwikkeling | 6.949 | 37.645 | 0 | 3.086 | 487 | - 27.123 |
Energietransitie | 35.760 | 69.311 | 18.389 | 24.533 | 5.440 | - 21.967 |
Onderwijs | 92.364 | 247.229 | 0 | 2.266 | 281 | - 152.318 |
Overhead | 13.468 | 468.953 | 4.951 | 7.692 | 0 | - 452.745 |
Sport en recreatie | 7.428 | 112.636 | 0 | 2.666 | 71 | - 102.472 |
Stedelijke ontwikkeling | 358.611 | 376.672 | 10.565 | 62.321 | 16.263 | 49.957 |
Veilig | 28.957 | 218.079 | 0 | 470 | 0 | - 188.653 |
Volksgezondheid | 34.778 | 73.199 | 0 | 0 | 0 | - 38.421 |
Werk en inkomen | 570.227 | 865.239 | 33.571 | 49.547 | 700 | - 278.337 |
Zorg, welzijn en wijkteams | 106.470 | 1.112.731 | 13.300 | 37.024 | 0 | - 982.537 |
Totaal | 4.671.200 | 4.831.831 | 294.668 | 424.022 | 31.278 | 0 |
2025
Programma incl. reserves voor 2025 | Baten | Lasten | Toevoeging reserves | Onttrekking reserves | Vrijval reserves | Saldo |
Algemene middelen | 2.463.972 | - 13.878 | 136.897 | 93.706 | 0 | 2.434.660 |
Armoede, schuldhulpverlening, inburgering en samenleving | 99.567 | 231.846 | 0 | 10.490 | 1.130 | - 120.659 |
Beheer van de stad | 313.625 | 525.352 | 0 | 6.114 | 0 | - 205.613 |
Belastingen | 404.371 | 21.584 | 0 | 7.706 | 0 | 390.494 |
Bestaande stad | 148.407 | 180.294 | 3.700 | 21.949 | 0 | - 13.638 |
Bestuur | 1.830 | 24.284 | 130 | 20 | 0 | - 22.564 |
Cultuur | 947 | 171.932 | 0 | 0 | 0 | - 170.985 |
Dienstverlening | 19.116 | 101.518 | 1.477 | 1.699 | 313 | - 81.868 |
Economische ontwikkeling | 4.841 | 39.487 | 0 | 3.600 | 0 | - 31.046 |
Energietransitie | 32.437 | 59.681 | 12.000 | 16.498 | 0 | - 22.745 |
Onderwijs | 87.506 | 236.968 | 0 | 0 | 0 | - 149.462 |
Overhead | 7.448 | 473.124 | 550 | 5.411 | 0 | - 460.816 |
Sport en recreatie | 4.303 | 106.431 | 0 | 606 | 0 | - 101.521 |
Stedelijke ontwikkeling | 396.836 | 360.131 | 6.610 | 35.853 | 0 | 65.948 |
Veilig | 21.956 | 223.332 | 0 | 328 | 0 | - 201.048 |
Volksgezondheid | 22.702 | 59.610 | 0 | 0 | 0 | - 36.908 |
Werk en inkomen | 584.841 | 845.093 | 12.183 | 14.526 | 2.200 | - 255.709 |
Zorg, welzijn en wijkteams | 115.257 | 1.132.799 | 10.000 | 11.021 | 0 | - 1.016.520 |
Totaal | 4.729.964 | 4.779.589 | 183.547 | 229.529 | 3.643 | 0 |
Het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) schrijft voor dat het programmaplan in de begroting een overzicht van algemene dekkingsmiddelen bevat.
Overzicht algemene dekkingsmiddelen
De algemene dekkingsmiddelen van de gemeente zijn die inkomsten van de gemeente waar geen directe dienstverlening en/of bestedingsverplichtingen tegenover staan. Het zijn dan ook vrij besteedbare middelen die jaarlijks worden ingezet ter dekking van de uitgaven op de diverse programma’s.
De algemene dekkingsmiddelen bestaan uit:
Algemene dekkingsmiddelen | Begroting 2024 | Begroting 2025 | Raming 2026 | Raming 2027 | Raming 2028 |
Lokale heffingen waarvan de besteding niet gebonden is | 537.251 | 565.316 | 575.289 | 579.232 | 582.903 |
Algemene uitkeringen gemeentefonds | 2.330.434 | 2.355.868 | 2.308.720 | 2.312.472 | 2.307.119 |
Dividend | 111.334 | 108.067 | 111.809 | 116.109 | 118.009 |
Saldo financieringsfunctie | -23.637 | -48.664 | -66.752 | -75.537 | -76.008 |
Totaal | 2.955.382 | 2.980.587 | 2.929.066 | 2.932.277 | 2.932.023 |
Er zijn twee soorten lokale heffingen. Lokale heffingen waarvan de besteding niet gebonden is en die vrij kunnen worden ingezet. Deze soort van lokale heffingen vallen onder de Algemene dekkingsmiddelen en betreft de volgende heffingen:
Er zijn ook lokale heffingen die niet vrij kunnen worden ingezet omdat deze binnen de heffing dienen te worden ingezet en daarmee voor het uitvoeren van werkzaamheden of beleid. Het gaat om onder meer de volgende heffingen: afval- en rioolheffing, bedrijfsreinigingsrecht en de leges omgevingsvergunningen. Deze heffingen vallen niet onder de Algemene dekkingsmiddelen.
Lokale heffingen waarvan de besteding niet gebonden is | Begroting 2024 | Begroting 2025 | Raming 2026 | Raming 2027 | Raming 2028 |
Onroerende zaakbelasting | 347.556 | 360.572 | 364.411 | 368.457 | 372.127 |
Roerende zaakbelasting | 342 | 354 | 354 | 354 | 354 |
Logiesbelasting | 15.515 | 16.087 | 16.087 | 16.087 | 16.087 |
Reclame- en precariobelasting | 15.338 | 15.531 | 15.307 | 15.204 | 15.204 |
Algemene parkeerbelasting | 158.501 | 172.773 | 179.132 | 179.132 | 179.132 |
Totaal | 537.251 | 565.316 | 575.289 | 579.232 | 582.903 |
Voor de vergelijkbaarheid tussen gemeenten wordt door het Besluit Begroten en Verantwoorden (BBV) een uniforme indeling in taakvelden voorgeschreven. In onderstaande tabel staan de cijfers voor het lopende begrotingsjaar 2024.
Taakveld | Baten | Lasten | Saldo |
0.1 - Bestuur | 2.234 | 56.424 | -54.190 |
0.2 - Burgerzaken | 18.134 | 59.831 | -41.696 |
0.3 - Beheer overige gebouwen en gronden | 161.084 | 138.173 | 22.911 |
0.4 - Overhead | 13.468 | 568.875 | -555.407 |
0.5 - Treasury | 107.211 | -39.003 | 146.214 |
0.61 - OZB woningen | 75.447 | 385 | 75.062 |
0.62 - OZB niet-woningen | 272.109 | 579 | 271.530 |
0.63 - Parkeerbelasting | 196.774 | 43.807 | 152.967 |
0.64 - Belastingen overig | 28.128 | 15.083 | 13.045 |
0.7 - Algemene uitkeringen en overige uitkeringen gemeentefonds | 2.330.434 | 5.640 | 2.324.794 |
0.8 - Overige baten en lasten | 32.998 | 22.622 | 10.376 |
0.9 - Vennootschapsbelasting (Vpb) | 0 | 3.521 | -3.521 |
0.10 - Mutaties Reserves | 455.300 | 294.668 | 160.631 |
1.1 - Crisisbeheersing en Brandweer | 15.338 | 92.384 | -77.046 |
1.2 - Openbare orde en veiligheid | 14.230 | 117.587 | -103.357 |
2.1 - Verkeer en vervoer | 34.521 | 263.359 | -228.838 |
2.2 - Parkeren | 18.191 | 39.299 | -21.108 |
2.3 - Recreatieve havens | 0 | 0 | 0 |
2.4 - Economische Havens en waterwegen | 0 | 0 | 0 |
2.5 - Openbaar vervoer | 2.716 | 24.318 | -21.602 |
3.1 - Economische ontwikkeling | 228 | 11.549 | -11.322 |
3.2 - Fysieke bedrijfsinfrastructuur | 0 | 0 | 0 |
3.3 - Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen | 3.021 | 7.248 | -4.226 |
3.4 - Economische promotie | 15.515 | 12.842 | 2.673 |
4.1 - Openbaar basisonderwijs | 0 | 0 | 0 |
4.2 - Onderwijshuisvesting | 1.677 | 82.547 | -80.870 |
4.3 - Onderwijsbeleid en leerlingzaken | 102.284 | 181.293 | -79.008 |
5.1 - Sportbeleid en activering | 4.107 | 24.763 | -20.656 |
5.2 - Sportaccommodaties | 1.154 | 64.724 | -63.570 |
5.3 - Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatie | 2.288 | 105.233 | -102.945 |
5.4 - Musea | 570 | 44.589 | -44.019 |
5.5 - Cultureel erfgoed | 238 | 3.490 | -3.252 |
5.6 - Media | 2.017 | 27.909 | -25.893 |
5.7 - Openbaar groen en (openlucht) recreatie | 2.425 | 92.261 | -89.836 |
6.1 - Samenkracht en burgerparticipatie | 104.760 | 233.194 | -128.435 |
6.2 - Toegang en eerstelijnsvoorzieningen | 37.449 | 187.742 | -150.293 |
6.3 - Inkomensregelingen | 552.863 | 737.769 | -184.905 |
6.4 - WSW en beschut werk | 11.840 | 109.548 | -97.708 |
6.5 - Arbeidsparticipatie | 14.688 | 99.401 | -84.712 |
6.6 - Maatwerkvoorzieningen (WMO) | 0 | 17.441 | -17.441 |
6.71a - Huishoudelijke hulp (WMO) | 0 | 0 | 0 |
6.71b - Begeleiding (WMO) | 0 | 225.869 | -225.869 |
6.71c - Dagbesteding (WMO) | 0 | 0 | 0 |
6.71d - Overige maatwerkarrangementen (WMO) | 8.019 | 38.919 | -30.900 |
6.72a - Jeugdhulp begeleiding | 0 | 6.222 | -6.222 |
6.72b - Jeugdhulp behandeling | 0 | 41.793 | -41.793 |
6.72c - Jeugdhulp dagbesteding | 0 | 3.689 | -3.689 |
6.72d - Jeugdhulp zonder verblijf overig | 5.000 | 5.510 | -510 |
6.73a - Pleegzorg | 0 | 0 | 0 |
6.73b - Gezinsgericht | 3.481 | 165.706 | -162.225 |
6.73c - Jeugdhulp met verblijf overig | 0 | 0 | 0 |
6.74a - Jeugd behandeling GGZ zonder verblijf | 0 | 10.344 | -10.344 |
6.74b - Jeugdhulp crisis/LTA/GGZ-verblijf | 0 | 0 | 0 |
6.74c - Gesloten plaatsing | 0 | 0 | 0 |
6.81a - Beschermd wonen (WMO) | 9.987 | 80.658 | -70.671 |
6.81b - Maatschappelijke- en vrouwenopvang (WMO) | 6.188 | 106.899 | -100.711 |
6.82a - Jeugdbescherming | 16.628 | 72.529 | -55.901 |
6.82b - Jeugdreclassering | 0 | 0 | 0 |
7.1 - Volksgezondheid | 34.778 | 69.813 | -35.035 |
7.2 - Riolering | 108.326 | 88.993 | 19.333 |
7.3 - Afval | 128.808 | 105.707 | 23.102 |
7.4 - Milieubeheer | 37.134 | 96.405 | -59.272 |
7.5 - Begraafplaatsen en crematoria | 7.724 | 7.674 | 51 |
8.1 - Ruimte en leefomgeving | 337 | 11.743 | -11.406 |
8.2 - Grondexploitatie (niet-bedrijventerreinen) | 68.834 | 79.770 | -10.936 |
8.3 - Wonen en bouwen | 55.817 | 157.162 | -101.345 |
Totaal | 5.126.499 | 5.126.499 | 0 |