Begroting 2025

Financiën

Paginanummer in website: 62

Financiën

 

Financiële bijstellingen

Bijstellingen Bestaande stadBegroting 2024Begroting 2025Raming 2026Raming 2027Raming 2028
Kasschuif leegstand Librijesteeg (bibliotheek)Kasschuiven1.042-1.042000
Kasschuif Recreatieoord Hoek van HollandKasschuiven1.399-1.399000
Kasschuif vertraging verkoop pandenKasschuiven-9.5629.562000
Kasschuif Wet KwaliteitsborgingKasschuiven600-600000
Kiezen voor Rotterdam 2025 en verderKiezen voor Rotterdam08921.3241.3241.324
Kiezen voor Rotterdam: Effecten op de programmalastenKiezen voor Rotterdam0-66-57-57-57
Actualisatie kapitaallastenRamingsbijstellingen onvermijdelijk-4.803857-1.069-10.210-5.932
Afwaardering SchiekadeblokRamingsbijstellingen onvermijdelijk-9230000
Derving Omgevingswet legesRamingsbijstellingen onvermijdelijk-5.0780000
Recreatieoord Hoek van HollandRamingsbijstellingen onvermijdelijk2.830-6-6-6-6
Bestemmingsreserve DuurzaamheidstransitiebudgetReserves00000
Bestemmingsreserve ICTReserves-2500000
Bestemmingsreserve Nationaal Programma Rotterdam ZuidReserves00000
Bestemmingsreserve Rotterdamse InvesteringsmotorReserves661-112-108-104-99
Egalisatiereserve bouwlegesReserves00000
Technische wijzigingenTechnische wijzigingen-364-4.468-5.440-5.477-5.383

Toelichting financiële bijstellingen

Kasschuif Leegstand Librijesteeg (bibliotheek)
Voor de renovatie van de centrale bibliotheek is tijdelijke huisvesting nodig. Daarom verhuist de bibliotheek tijdelijk naar de Librijesteeg. Het gebouw aan de Librijesteeg is in 2025 nodig voor het gebruiksklaar maken van de centrale bibliotheek. Tot en met 1 juni 2024 maakte de gemeentelijke organisatie gebruik van het gebouw.
Oorspronkelijk was één jaar (geheel 2024) leegstand voorzien en was in totaal € 2,5 mln aan leegstandskosten begroot in 2024. In juni 2024 is de Librijesteeg leeg komen te staan (vijf maanden later dan verwacht). Hierdoor is een evenredig deel van het totale budget ter dekking van de leegstandskosten € 1 mln. (5/12e deel) in 2024 niet aangesproken. Doordat de aanbesteding van de verbouwing van de tijdelijke huisvesting (Librijesteeg) is vertraagd ontstaat er ook leegstand in 2025, naar verwachting tot in het 2e kwartaal 2025. Daardoor schuift het resterende budget van € 1 mln door naar 2025.

Kasschuif Recreatieoord Hoek van Holland
In 2025 wordt een tekort van € 1,4 mln. voorzien. Hiervoor wordt een kasschuif voorgesteld. Zie tevens de uitgebreidere toelichting Recreatieoord Hoek van Holland hieronder. 

Kasschuif vertraging verkoop panden
De actuele verkooplijst (waarop de planning van de verkoop van vastgoedpanden staat) laat een vertraging zien in de verkoop van panden. Daardoor verschuiven baten van 2024 naar 2025. Over deze twee jaren heen is dat budgettair neutraal. In de Voorjaarsnota en Tweede herziening 2024 is de verkoopplanning voor 2024 en 2025 aangepast om de verkoopopbrengsten, en daarmee het verkoopresultaat, op basis van gewijzigde inzichten realistisch te begroten. Dit is ook conform de wensen van de raad. Voor het behalen van verkoopplanning is de gemeente afhankelijk van verschillende externe factoren die een directe invloed hebben op de verkoop en daarmee de verkoopdossiers. Zo neemt de complexiteit van de verkoopportefeuille toe, waardoor de voorbereidingstijd van verkoopdossiers toeneemt. Ook speelt mee dat in specifieke gevallen de juridische levering van een vastgoedobject pas plaatsvindt nadat de (onherroepelijke) omgevingsvergunning is afgegeven. Daarnaast is het binnen de huidige markt geen gegeven dat voor elk object met een verkoopbestemming een bereidwillige koper wordt gevonden waardoor verkooptrajecten meer tijd kosten.

Kasschuif Wet Kwaliteitsborging 
Voor implementatie van het vergunning-, toezicht en handhaving (VTH)-systeem zijn vanuit de Wet Kwaliteitsborging in 2024 incidentele middelen beschikbaar. Deze implementatie zal pas in 2025 plaats vinden. Daarom wordt een kasschuif van € 600.000 naar 2025 voorgesteld.  

Kiezen voor Rotterdam 2025 en verder
Bij de Voorjaarsnota 2023 is besloten tot een organisatieopgave van € 150 mln. De organisatieopgave is verder uitgewerkt in Kiezen voor Rotterdam. Kiezen voor Rotterdam heeft als doel om tot een kleinere slagvaardige organisatie te komen. Dat betekent dat de gemeente zaken anders gaat aanpakken en dit leidt tot een verlaging van de lasten voor personeel. Dit staat uitgebreid toegelicht in de paragraaf Bedrijfsvoering. De besparing voor 2024 van € 20 mln is bij de Voorjaarsnota en Eerste Herziening 2024 verdeeld over de begrotingsprogramma's. De besparing voor 2025 en verder is nu structureel verdeeld over de begrotingsprogramma’s. 

Kiezen voor Rotterdam: Effecten op de programmalasten 
Kiezen voor Rotterdam beoogt een bezuiniging en ontwikkeling van de organisatie. Voor de begroting 2025 leidt Kiezen voor Rotterdam tot lagere personeelslasten en ook tot lagere programmalasten, bijvoorbeeld voor de overige organisatiekosten. Hierdoor dalen eveneens de baten en lasten die intern worden doorbelast of die de gemeente verrekent met externen.

Actualisatie kapitaallasten
Kapitaallasten bestaan uit afschrijvingen en rente op investeringen. De kapitaallasten zijn aangepast. Daar zijn twee redenen voor. De eerste is dat er nieuwe en bijgestelde investeringskredieten zijn. De tweede reden is dat de ramingen per jaarschijf zijn geactualiseerd. In de paragraaf  Investeringen staan gedetailleerde overzichten van lopende en nieuwe kredieten. 

Afwaardering Schiekadeblok
Recent is uit de jaarlijkse actuele cijfers gebleken dat de marktwaarde van het Schiekadeblok lager is getaxeerd dan het verschil tussen de boekwaarde en de hiervoor getroffen voorziening. Om aan de regels van BBV te voldoen, moet de hogere afwaardering van € 923.000 aan de voorziening worden toegevoegd. 

Derving Omgevingswet leges
De leges Omgevingswet blijven achter ten opzichte van de begroting. De invoering van de nieuwe omgevingswet lijkt hiervoor een grote verklarende factor. Een aantal grote bouwaanvragen zijn een jaar eerder dan verwacht ingediend, waardoor deze leges niet in 2024, maar al in 2023 werden gerealiseerd. Daarom wordt de begroting voor € 6,5 mln bijgesteld.  Dit tekort wordt gedeeltelijk opgevangen door het restant van € 1,4 mln uit de egalisatiereserve bouwleges te dekken, waardoor er een onvermijdelijke ramingsbijstelling overblijft van € 5,1 mln.

Recreatieoord Hoek van Holland 
Het college heeft op 21 mei 2024 het besluit genomen om het recreatieoord Hoek van Holland in erfpacht uit te geven aan de Coöperatieve Vereniging ONS Recreatieoord B.A. (CV ONS). De raad heeft deze transactie in haar besluit van 20 juni 2024 bevestigd. De financiële verwerking hiervan laat het volgende zien: 

In 2024 is er een incidenteel resultaat (gecorrigeerd voor nog te verwachten kosten) van € 3,8 mln. In 2025 wordt een tekort van € 1,4 mln. voorzien. Hiervoor wordt een kasschuif voorgesteld. Ook is een budgetoverheveling vanuit het programma Bestaande Stad naar het programma Sport en Recreatie voor dekking van geraamde uitgaven voor Recreatieoord Hoek van Holland (€ 419.000 in 2024). Per saldo is het incidenteel resultaat € 2,4 mln. De voornaamste reden van dit resultaat komt door het waarderen van de grond bij uitgifte tegen marktwaarde, wat zorgt voor een opbrengst van € 7,25 mln. 

Bestemmingsreserve Duurzaamheidstransitiebudget  
Voor de ontwikkeling aanpak circulair vastgoed is nog € 281.000 aan duurzaamheidstransitiebudget beschikbaar in 2024. De actuele raming laat zien dat in 2024 ongeveer € 250.000 aan kosten is voorzien.  Het restant van € 31.000 blijft beschikbaar in de reserve voor 2025. De lasten en onttrekking worden met hetzelfde bedrag verlaagd; daardoor is de bijstelling per saldo € 0.

Bestemmingsreserve ICT

De bij de jaarrekening 2023 gevormde bestemmingsreserve voor de ICT-ondersteuning van bouwaanvragen wordt bij het programma Stedelijke Ontwikkeling onttrokken; de lasten vinden plaats op het programma Bestaande Stad.

Bestemmingsreserve Nationaal Programma Rotterdam Zuid 
De prognose van de NPRZ-projecten is in 2024 € 353.000 neerwaarts bijgesteld. De lasten van project Oud-Carnisse zijn gestegen met € 456.000. Het project 'Steenvlinder' schuift voor € 810.000 door naar 2025. De financiële dekking uit de bestemmingsreserve beweegt hierin mee. Hierdoor is deze bijstelling per saldo neutraal. Daarnaast zijn de kosten van de onderliggende programma's (bestaande voorraad en particuliere voorraad) en bijbehorende onttrekkingen aan de bestemmingsreserve in lijn gebracht met de huidige projectbegrotingen.   

Bestemmingsreserve Rotterdamse Investeringsmotor
Voor de renovatie van de Cultuurcampus Rotterdam wordt € 707.000 gefinancierd uit het duurzaamheidstransitiefonds. Deze financiering wordt toegevoegd aan de Rotterdamse Investeringsmotor ter dekking van toekomstige kapitaallasten. Dit resulteert in 2024 tot een toevoeging aan de reserve van € 707.000.

De omslagrente die wordt gebruikt voor het berekenen van de rentelasten stijgt met ingang van 2025 van 2,0% naar 2,5%. Als gevolg daarvan zijn de rentelasten meerjarig bijgesteld. Voor de Rotterdamse Investeringsmotor is het effect op dit programma €112.000 in 2024 tot en met €99.000 in 2028. Nadere informatie is opgenomen bij Grondslagen.

Egalisatiereserve bouwleges
Na het resultaat 2023 is er een bedrag van € 4,4 mln in de (egalisatie)reserve bouwleges opgenomen, bedoeld voor het nog uit te voeren werk in de opvolgende jaren, waarbij het meeste werk in 2024 wordt uitgevoerd (inschatting € 3,0 mln). Deze € 3,0 mln wordt op basis van de voorcalculatorische berekening onttrokken. Het restant van € 1,4 mln wordt benut ter dekking van het te verwachte tekort in 2024 van € 6,5 mln. Zie ook het kopje ‘Derving Omgevingswet leges’

Technische wijzigingen
In dit programma zijn er diverse technische wijzigingen. Het gaat om de volgende wijzigingen: 

  • Leges Omgevingswet 2025 (2025: - € 182.000; 2026: € 694.000; 2027: € 402.000; 2028: € 598.000): In de begroting 2025 zijn de lasten en baten van de leges Omgevingswet  opgenomen waarbij de schijven zijn geïndexeerd met 3,4%. De geraamde baten zijn € 27,0 mln. Voor wat betreft de legestarieven is er sprake is van een kostendekking van 98% voor 2025 waarbij geen extra tariefsverhoging is toegepast.

  • Kiezen voor Rotterdam (2025: - € 81.000; 2026: - € 549.000; 2027: - € 403.000; 2028: - € 75.000): Dit is de uitwerking van het effect op overhead en frictiekosten op dit programma; zie ook kopje "Kiezen voor Rotterdam 2025 en verder".
  • Indexeringen 2025 en verder (2024: - € 145.000; 2025: - € 1,1 mln; ; 2026: - € 2,0 mln; 2027: - € 1,7 mln; 2028: - € 1,8 mln): De budgetten zijn vanaf het jaar 2025 geactualiseerd naar het prijspeil 2025. Nadere informatie is opgenomen bij Grondslagen.

  • Actualisatie rente (van - € 3,2 mln in 2025 tot - € 4,2 mln in 2028): De omslagrente die wordt gebruikt voor het berekenen van de rentelasten stijgt met ingang van 2025 van 2,0% naar 2,5%. Als gevolg daarvan zijn de rentelasten meerjarig bijgesteld  Nadere informatie is opgenomen bij Grondslagen. 

  • Formatie-uitbreiding verkoopteam (€ 173.000): Voor de verkoopopgave van NPRZ-panden wordt formatie aangevuld. Dit wordt financieel gedekt uit de NPRZ-gelden. 

  • Budgetoverheveling vanuit het programma Stedelijke Ontwikkeling naar het programma Bestaande Stad in het kader van het actualiseren van de Welstandsnota (- € 104.000 in 2024). 

  • Budgetoverheveling vanuit het programma Stedelijke Ontwikkeling naar het programma Bestaande Stad in het kader van handhaving van de Opkoopbescherming (- € 85.000 in 2025 en 2026).

  • Overige wijzigingen (van - € 116.000 in 2024 tot - € 48.000 in 2028): Dit is een aantal kleinere budgetmutaties.

Overzicht baten en lasten

Overzicht van baten en lasten Bestaande stadRealisatie 2023Begroting 2024Begroting 2025Raming 2026Raming 2027Raming 2028
Baten exclusief reserves183.585151.067148.407117.406122.189122.189
Bijdragen rijk en medeoverheden
3.918
1.309
404
0
0
0
Financieringsbaten
612
0
0
0
0
0
Overige opbrengsten derden
177.755
149.390
147.847
117.250
122.033
122.033
Overige baten
1.300
368
156
156
156
156
Lasten exclusief reserves159.644190.088177.143147.912155.971146.785
Apparaatslasten
46.702
51.958
55.341
54.814
54.653
54.325
Inhuur
8.067
4.018
5.911
5.853
5.692
5.364
Overige apparaatslasten
815
858
943
940
940
940
Personeel
37.820
47.083
48.487
48.021
48.021
48.021
Overige verrekeningen
-113.755
-130.150
-147.173
-147.387
-157.405
-163.654
Overige verrekeningen
-113.755
-130.150
-147.173
-147.387
-157.405
-163.654
Programmalasten
226.697
268.280
268.975
240.484
258.722
256.114
Inkopen en uitbestede werkzaamheden
121.888
155.830
122.668
99.660
103.782
91.751
Kapitaallasten
85.410
85.939
119.075
115.350
128.068
140.745
Overige programmalasten
16.745
21.254
18.594
18.123
18.070
18.070
Subsidies en inkomensoverdrachten
2.654
5.257
8.639
7.351
8.803
5.548
Vennootschapsbelasting27.8842.6533.1512.1933.2463.246
Reserves
15.318
29.274
18.249
12.349
15.306
5.139
Onttrekking reserves18.26732.26721.94916.04915.5065.339
Bestemmingsreserve groot onderhoud (MJOP)
6.805
7.455
0
0
0
0
Bestemmingsreserve Aanloopkosten depot Collectiegebouw
0
0
0
0
0
0
Bestemmingsreserve coulanceregeling
0
0
0
0
0
0
Bestemmingsreserve Duurzaamheidstransitiebudget
15
1.288
332
0
0
0
Bestemmingsreserve Funderingen
300
300
300
0
0
0
Bestemmingsreserve Groot onderhoud MBVB
0
0
0
0
0
0
Bestemmingsreserve Muziekkoepel
0
0
0
0
0
0
Bestemmingsreserve NPRZ
9.522
16.669
14.928
10.043
9.422
2.464
Bestemmingsreserve Renovatie museum Boijmans van Beuningen
0
0
0
0
0
0
Bestemmingsreserve Rivierahal Blijdorp
0
900
4.960
5.040
5.040
1.880
Bestemmingsreserve Taakmutaties Gemeentefonds
0
0
0
0
0
0
Egalisatiereserve Bouwleges
0
4.415
0
0
0
0
WABO-leges (JR 2020)
948
646
600
0
0
0
Rotterdams Investeringsmotor
676
593
830
965
1.045
995
Toevoeging reserves3.7003.7003.7003.700200200
Bestemmingsreserve NPRZ
2.800
2.800
2.800
2.800
0
0
Bestemmingsreserve Rivierahal Blijdorp
0
0
0
0
0
0
Rotterdams Investeringsmotor
900
900
900
900
200
200
Vrijval reserves7527070000
Bestemmingsreserve Duurzaamheidstransitiebudget
0
707
0
0
0
0
Bestemmingsreserve Muziekkoepel
752
0
0
0
0
0
Bestemmingsreserve Vastgoed gebieden
0
0
0
0
0
0

Toelichting overzicht baten en lasten

Baten 

De baten komen uit aangevraagde omgevingsvergunningen en er komen baten binnen voor uitvoering van gemeentewege van onderhoud aan panden. Ook zijn er inkomsten uit huur en verkoopopbrengsten van vastgoed, brandstofverkooppunten en reclamecontracten. 

Lasten 

De lasten vloeien voort uit de uitvoering van diverse activiteiten en projecten voor omgevingsvergunningen, bestemmingsplannen, inspectie, toezicht en woningverbeteringen. Daarnaast worden uitgaven verantwoord voor personele inzet, kosten voor de exploitatie van onroerend goed zoals onderhoud, beheerkosten en eigenaarslasten (zakelijke lasten en verzekeringen), verkoopkosten (taxaties, kosten van verkoop gereedmaken) en afboekingen van de boekwaarde van het verkochte vastgoed. Ook vindt doorbelasting van verhuur van maatschappelijk vastgoed naar andere programma’s plaats, zoals Onderwijs, Stedelijke ontwikkeling, Cultuur, Sport en Recreatie. 

Reserves 

De mutaties op de reserves hebben voor de toevoegingen betrekking op NPRZ. De onttrekkingen aan de bestemmingsreserves worden ingezet voor verduurzaming (duurzaamheidstransitiefonds; 2024 € 2,0 mln; 2025: € 332.000), het fonds vitale kernen (2024: € 188.000; 2025: € 197.000) het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ; 2024:  € 16,7 mln; 2025: € 15,4 mln), de Omgevingswet (2024: € 5,1 mln), de Rivièrahal Blijdorp (2024: € 900.000; 2025: € 5,0 mln) en de vanuit 2022 en 2023 doorgeschoven onderhoudswerkzaamheden vastgoed (2024: € 7,5 mln). 

Meerjarig verloop 

Vanaf 2025 nemen de baten en lasten af. Dit is te verklaren door het bijna volledig wegvallen van verkoopopbrengsten vastgoed en de hiermee samenhangende afschrijving van boekwaardes van vastgoedobjecten.  

Programma en Rotterdamse taakvelden

Saldo programma Bestaande stad/Rotterdams taakveldBegroting 2024Begroting 2025Raming 2026Raming 2027Raming 2028
Bestaande stad-12.400-13.638-20.350-21.721-22.703
Beheer overige gebouwen en gronden10.2684.344-2.084-3.762-5.170
Cultureel erfgoed - Monumenten-1.189-1.693-1.696-1.696-1.601
Verkeer en vervoer - Ontwikkeling441456456456456
Wonen en bouwen-21.921-16.744-17.026-16.720-16.389

Reserves

Onder dit programma vallen de volgende reserves:

Toelichting reserves

Bestemmingsreserve groot onderhoud (MJOP)

Het doel was:

Met het vormen van deze reserve proberen wij om toekomstige pieken in onderhoud op te vangen. De afdeling Vastgoed gaat in de kostendekkende huur per object uit van een gemiddelde onderhoudsbehoefte over een periode van vijftig jaar. Op dit moment lukt het nog om de pieken per object op te vangen in de totale onderhoudsbegroting van de afdeling Vastgoed, omdat er ook objecten zijn waarbij binnen de onderhoudsbegroting minder dan het gemiddelde uitgevoerd hoeft te worden.

Het voorstel is:

Met het vormen van deze reserve proberen wij om toekomstige pieken in onderhoud op te vangen. De afdeling Vastgoed gaat in de kostendekkende huur per object uit van een gemiddelde onderhoudsbehoefte over een periode van vijftig jaar; de realisatie op jaarbasis wijkt hiervan af en wordt met deze reserve geëgaliseerd.

Het doel van de reserve wordt aangepast, omdat dit een meer adequate beschrijving is waarvoor deze bestemmingsreserve is bedoeld

Bestemmingsreserve Wet Kwaliteitsborging. 

Er zijn geen onttrekkingen aan deze bestemmingsreserve begroot, omdat er een structureel budget vanuit zowel de algemene middelen en het Rijk beschikbaar gesteld. De beschikbare middelen in de reserve zijn expliciet bedoeld voor de invoering van de Wet Kwaliteitsborging. Een evaluatie op de noodzaak vindt hierop plaats.

Egalisatiereserve Bouwleges

De Egalisatiereserve Bouwleges (voorheen bestemmingsreserve WABO-leges) is gevormd na vaststelling van de jaarrekening 2023. Op basis van het besluit van de gemeenteraad [24bb004451] is deze reserve omgezet in de Egalisatiereserve Bouwleges. 

Het doel was:

Dekking van de kosten voor extra benodigde capaciteit en behandelkosten in het kader van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht ingediende plannen in de hoogste categorie.

Het voorstel is:

De egalisatiereserve leidt ertoe dat voor- en nadelen (als gevolg van afwijkingen van de begrote baten uit de leges omgevingsvergunningen) in belangrijke mate worden geëgaliseerd. Mee- en tegenvallers komen via het rekeningresultaat niet meer volledig ten gunste of laste van de algemene reserve.

Het zorgt voor een accuratere inschatting van het toekomstige werk en de hiervoor benodigde middelen. Dit gebeurt op basis van een vergelijking van de begrote baten en de gerealiseerde baten voor de grote aanvragen (schijf 5 en 6). Het betreft dus een meerjarige aanscherping op de vastgestelde begroting voor de te verwachten toekomstige kosten.

Daarnaast wordt gezien de omzetting naar de egalisatiereserve de einddatum gewijzigd van 31 december 2027 naar doorlopend. 

Bestemmingsreserve WABO-leges 2020

De einddatum van deze bestemmingsreserve wordt gewijzigd van 31 december 2024 naar 31 december 2025. De planning is namelijk in 2025 nog € 600.000 te onttrekken.